KINH BÁCH DỤ 36-40

36. Lầm Móc Con Mắt

Xưa có bậc tu hành núi thẳm

Đạt tinh thông rất lắm thuật hay

Biển khơi lòng đất chôn đầy

Kim cuơng vàng bạc mắt đây tỏ tuờng

Tai vua thấu rất mừng phán bảo

Hãy tìm mời  rốt ráo về dinh

Nuớc nhà nhờ đó hồi sinh

Phú cuờng đạt thịnh dân  tình ấm no

Quan nhất phẩm vội hô xin việc

Cùng tùy tùng mải miết lên đuờng

Quả nhiên may mắn khôn luờng

Gặp nguời thông thái trên suờn sơn khê

Không mời thỉnh lại đè móc mắt

Về dâng vua hoàn tất lệnh truyền

Đây là cặp mắt y nguyên

Nguời mù không thể lạc miền nơi nao

Vua bất mãn nổ áo thịnh nộ

Ta muốn tìm nguời có mắt thần

Nhìn sâu báu vật truy tầm

Nay đà bị móc khỏi thân còn gì

oOo

Xưng đệ từ Phật bi mà quáng

Ruớc cao tăng những tuởng hay ho

Nhố nhăng cản trở chân tu

Pháp thành vô dụng lại hư hỏng mình 

37. Giết Trâu

 Xưa có kẻ nuôi trăm trâu đủ (*)

Thả ra đồng gặm cỏ đầy đàn

Xó rừng cọp dữ lao sang

Hung hăng phóng vút vồ tràn một con

Nguời đó nghĩ nay còn chín chín

Không đủ trăm thật tính sao đây

Bèn lùa xuống vực cả bày

Đàn trâu chết hết đứng ngây ra nhìn

oOo

“Giới cụ túc” hai trăm năm chục

Lỡ phạm vào duy một điều thôi

Đã không xám hối cho rồi

Còn vuơng cả loạt thật ôi ngu đần

------------

(*) Nguyên văn: 250 trâu

  

38. Bảo Nước Đừng Chảy

Xưa có kẻ đi đuờng khát nuớc

Thấy một hang phía truớc đèo cao

Có làn suối chảy lao xao

Kế bên thùng ắp nuớc trào đầy um

Sung suớng quá vội khum xuống uống

No nê rồi chỉ xuống thùng kia

Nuớc ơi đừng chảy nữa kìa

Ta đâu khát nữa ngưng đi cho rồi

Nuớc cứ chảy không lời đáp trả

Nó tức mình chửi rủa om sòm

Nguời qua lại thấy mắng dồn

Không đi cho khuất lại còn ngu khoe

oOo

Nguời say đắm biển mê bến đục

Uống nuớc trần ngũ dục tanh hôi

Không mau thoát khỏi cho rồi

Dùng dằng xua đuổi ma đời nào đi

39. Sơn Tường

Xưa có kẻ vào chơi nhà bạn

Thấy bức tuờng bóng nhẵn từng khung

Hỏi ra sự thể kiệt cùng

Chỉ là cám trộn với bùn trét lên

Bụng tự nghĩ lúa bền hơn cám

Nếu thay vào chắc hẳn đẹp hơn

Trộn bùn vào lúa đem sơn

Vách kia loang lổ xấu hơn ban đầu

oOo

Có một số chưa sâu Phật pháp

Cứ tự hào thông khắp mọi nơi

Còn đòi cải cách thay dời

Khổ công vô ích chỉ nguời trách chê 

40. Người Sói Đầu Tìm Thuốc

Xưa anh hói đầu lơ thơ tóc

Đến đêm đông gió thốc lạnh lùng

Ngày hè nóng rát vô cùng

Muỗi mòng bu lại cắn sưng cả đầu

Phải tìm kiếm cách nào cho ổn

Nghe đồn rằng ở xóm kề bên

Có thầy danh bất hư truyền

Luơng y bốc thuốc sánh tiên trên trời

Anh tìm đến bồi hồi thưa hỏi

Kể sự tình chứng hói buồn đau

Ông thầy khăn lột chỉ đầu

Ta đây rụng tóc chữa lâu chưa lành

oOo

Đây tứ khổ hoành hành não nuột

Cõi nhân sinh quy luật vuơng mang

Hoài công chạy chữa gian nan

Số phần đã định đừng than thở nhiều

Dệt thơ: Bongtaduong

KINH BÁCH DỤ 30-35

31. Mua Lừa

Chuyện xưa có tín đồ đạo nọ

Muốn cử hành thết cỗ nhiều mâm

Bao nhiêu chén sứ rất cần

Để cho đại hội muời phân vẹn muời

Giáo chủ phán các nguời lên chợ

Mời cho ngay một thợ chuyên nghề

Rõ ràng tiện lợi bao bề

Ít công kết quả thu về nhiều luôn

Tuân lời dậy, trên đuờng trố mắt

Thấy con lừa chở rất nhiều hàng

Truợt chân té ngã lăn càng

Bao nhiêu chén sứ vỡ tan hết rồi

Thợ tiếc của bệt ngồi khóc lóc

Bao nhọc nhằn công cốc vèo bay

Thấy rồi bọn họ mừng thay

Cùng nhau bàn tính vận may mở màn

“Anh thợ sứ cả năm vất vả

Chú lừa này một ngã là tiêu”

Quả tình con vật giỏi nhiều

Nào ta mua nó bao nhiêu cũng đành

Gặp Giáo chủ lanh chanh báo cáo

Kể sự tình liến láu đầu đuôi

Lắc đầu dại vậy  bọn nguơi

Thế nhân biết đuợc họ cười mặt ta

Trong khoảnh khắc lừa đà làm vỡ

Bao công lao anh thợ chuyên chăm

Dẫu rằng cho đến trăm năm

Lừa luôn là vật đố làm sao hơn

oOo

Có nhiều kẻ thọ ơn nguời giúp

Muốn đáp đền công đức một khi

Trong đầu đần độn kém suy

Trả ân thành oán ngu si suốt đời

32. Trộm Vàng

Hai thuơng nghiệp ở chung một mái

Người buôn vàng, kẻ vải song song

Khách mua lũ lượt rất đông

Thử vàng trong lửa hầu mong nguyên tuyền

Anh hàng vải láu liên lấy trộm

Thỏi vàng ròng dấu trộn trong bông

Vàng đang nóng rực đỏ hồng

Bất ngờ bắt lửa cháy bùng vải kia

Gây hoả hoạn kẻ chê nguời mắng

Tham thì thâm thật đáng đời ngu

Bao nhiêu bông vải cháy hư

Khắp nơi thị tứ đeo mo vào mình

oOo

Như kẻ ngoại trộm kinh sách Phật

Chiếm của riêng nhưng rất mơ hồ

Chẳng sao hiểu tận nguyên do

Cuối cùng bại lộ làm trò cuời thôi.

33. Chặt Cây Tìm Trái

Vuờn thuợng uyển có cây quý tốt

Tán xum xuê, quả ngọt tuyệt vời

Tìm trong khắp cả nuơng đồi

Vô song độc nhất không nơi nào tày

Có lãnh sự nuớc ngoài giao hảo

Muốn khoe mình mời đáo thăm đây

Khách xin một trái thử này

Vua sai hầu cận chặt cây hái bừa

Trái chẳng có bởi chưa đúng vụ

Lệnh vua ra thôi cứ trồng hoàn

Bao nhiêu công tuới đâu toàn

Cây khô chết đứng héo tàn chết luôn

oOo

Suy công đức Phật Tôn chỉ dậy

Như mộc linh trái đủ vị ngon

Giữ gìn chăm sóc chờ trông

Chặt cây tìm trái đừng hòng có chi!

34. Thâu Ngắn Đuờng Đi

Xưa có giếng cách thành trăm dặm

Mạch nuớc kia ngon thắm lạ lùng

Vua truyền dân đó kín đong

Ngày ngày chở nuớc gánh vòng vào kinh

Dân mệt mỏi thi hành theo lệnh

Nhưng dần dần trốn đến phuơng xa

Truởng thôn hội họp trẻ già

Vò đầu vấn kế tìm ra cách nào?

Một phuơng pháp đuờng thâu ngắn lại

Cho nhân công đỡ phải thê luơng

Dâng vua phương án  mở đuờng

Cho đoàn lục lộ khẩn truơng làm liền

Vua phê duyệt y nguyên thỉnh khán

Ít ngày sau đuờng thẳng thênh thang

Dân vui đi lại rộn ràng

Khen vua hết dạ lo toan việc này

oOo

Tu chánh pháp lâu ngày đằng đẵng

Dễ nản lòng sao nhãng thối ra

Nhất thừa phân trải  thành ba

Nhưng suy xét lại chỉ là một thôi

35. Thấy Bóng Trong Gương

Xưa có kẻ nợ nhiều bỏ trốn

Qua cánh đồng chợt bỗng thấy ruơng

Chứa trong vàng ngọc lạ thuờng

Mà sao trên nắp tấm guơng đậy vào!

Vui mừng quá vội ào tay nhặt

Bỗng hiện lên khuôn mặt trừng trừng

Buông tay hãi sợ vô cùng

Tuởng là của rớt xin đừng trách tôi

Thật chán ngắt cho nguời trí thiểu

Thấy bóng mình phản chiếu ngỡ ai

Vội vàng cao chạy xa bay

Thần hồn dọa nạt  biết ngày nào khôn

oOo

Nguời phiền não khổ buồn ràng buộc

Do ma vuơng áp bức xiết tròng

Thời may gặp đuợc pháp thông

Tâm thần bất định bỏ không chạy quàng

Dệt thơ: Bongtaduong

KINH BÁCH DỤ 27-30

27. Trị Vết Thương

Vua đánh đập ông già tàn nhẫn

Thuơng tích nhiều rất nặng thịt da

Ông về phân ngựa xức thoa

Vài ngày vết sẹo lành da tức thời

Có nguời độn rình nơi góc xó

Thấy tuởng rằng phân đó rất hay

Vui mừng về bảo con trai

Cha tìm ra thuốc chữa ngay chóng lành

Nếu cố chịu cho đành đánh xuống

Chữa cho con một thoáng là xong

Đánh xong phân ngựa bôi lưng

Hành vi như thế lại xưng tài tình

oOo

Bất tịnh quán thoát sinh ly tử

Thói mê lầm phát khởi tự do

Không nên bắt chước anh khờ

Thuốc tiên thành bệnh càng lo luỵ phiền

28. Xẻo Mũi

Xưa có một anh chàng sở đắc

Lấy đuợc em nhan sắc dễ nhìn

Chỉ duy cái mũi dị hình

Gặp cô gái khác mũi xinh dọc dừa

Uớc gì có thay đưa cho vợ

Chắc chắn nàng đẹp tựa thiên thần

Rình nơi góc khuất mưu toan

Chờ cô gái lại cắt phăng mũi về

Vào đến cửa hả hê gọi vợ

Anh tặng em mũi đó đẹp cao

Mặc nàng giải thích ra sao

Cắt ngay mũi vợ chắp vào cho xong

Kết quả rõ chẳng hòng toại ý

Vợ càng thêm xấu xí dung nhan

Hai nguời con gái hồng nhan

Chồng ngu mà ác bị tàn tạ hoa

oOo

Chuyện giống kẻ đứng xa quan sát

Thấy Sa Môn dung mạo chính đoan

Thủ tiêu cuớp lấy hành trang

Giả xưng bắt chuớc chỉ mang lấy sầu

29. Ðốt Áo

Có một kẻ làm thuê khổ não

Để dánh tiền may áo vải gai

Ra đuờng thiên hạ rỉ tai

Đẹp nguời tốt tuớng sao may áo xoàng

Tôi có phép giúp làm vừa ý

Phải tin theo đừng nghĩ vẩn vơ

Anh nghèo tâm thức dại khờ

Vâng vâng dạ dạ đứng chờ phép tiên

Tên lừa nói đốt liền đống lửa

Cởi ngay ra vứt phứa vào đây

Chờ trong chốc lát mấy giây

Từ trong đám cháy hiện ngay áo vàng

Theo lời nói vội làm như hứa

Áo gai bùng bắt lửa thành tro

Đứng nhìn nửa buổi ô hô!

Thân trần trụi lủi thẫn thờ khôn nguôi

oOo

Qua nhiều kiếp, thân nguời mới có

Chẳng giữ gìn nghe xỏ nghe xiên

Tự mình huỷ hoại thiên duyên

Như nghèo đốt áo nào nên nỗi gì!

30. Nuôi Dê

Xưa có kẻ nuôi dê giỏi giắn

Nên sinh sôi ngàn vạn rất nhiều

Tính tình hà tiện bần keo

Để nguyên như vậy chẳng tiêu pha gì

Lại có kẻ chuyên đi lập kế

Lê la gần cứ thế làm quen

Lời ngon tiếng ngọt dịu êm

Kết thành tri kỷ đôi bên tâm đầu

Nó thủ thỉ anh đâu có vợ

Ở thôn xa duyên nợ đang chờ

Một nàng nhan sắc trời cho

Xứng đôi vừa lứa kết tơ chỉ vàng

Nghe đến đó hân hoan vô kể

Vội cấp dê sắm lễ cau trầu

Dù chưa biết mặt nàng sao

Cũng mơ mộng đợi mai sau lửa đèn

Ba ngày tới nó bèn đáo lại

Nói dối nhăng cô ấy đồng tình

Lại may mắn đến thình lình

Vợ anh chuyển dạ hạ sinh trai đầu

Mừng khấp khởi nguời đâu mắn thế

Vừa hứa hôn đã đẻ con trai

Cấp thêm dê béo một bày

Gọi là kỷ niệm cho ngày khai sinh

Bẵng một dạo thình lình nó đến

Mặt sầu u con hiện chết rồi

Đến chia buồn nhé anh ơi

Khóc than buồn bã khôn nguôi tấc lòng

oOo

Trong Phật giáo hẳn không ít bậc

Chẳng vuơng màng sắc dục vị ngon

Nhưng mơ uớc vọng danh thơm

Hão huyền chuốc lấy sầu cơn mơ hồ

Dệt thơ: Bongtaduong

KINH BÁCH DỤ 23-26

23. Trộm Mền

Xưa có kẻ nhập kho đánh cắp

Một mớ hàng gấm vóc quý sang

Khi về còn cố tham lam

Lấy thêm quần áo chăn màn rách dơ

Xong công đoạn lấy đồ tốt quý

Làm bao bì bọc kỹ vật xoàng

Gói thành một gói đàng hoàng

Đi trên phố chợ nghênh ngang nhìn trời

oOo

Phát chánh tín tu nơi Phật học

Đừng tham lam lợi lộc trần gian

Tổn thuơng đức hạnh bản thân

Trò hề cho kẻ bàng quan chê cười

24. Gieo Mè

Thuở xưa có kẻ ăn mè sống

Ngẫm nghĩ rằng rang nóng thay phiên

Chín ngon hơn sống hiển nhiên

Mà sao để vậy ăn liền chán ghê

Bèn căm cụi rang mè trong bếp

Rồi đem gieo lên líp từng vồng

Chờ hoài xôi hỏng bỏng không

Làm sao mọc đuợc huyễn mông sai lầm

oOo

Hạt giống mọc nhờ mầm  triển nở

Cháy rụi rồi sao trổ thành cây

Đời tu cầm mẫn ngày ngày

Nhược bằng nóng vội hỏng ngay còn gì

25. Nước Và Lửa

Xưa có kẻ làm trong nhà bếp

Lửa cần dùng, nuớc mát cũng lo

Than hồng gắp sẵn một lô

Nuớc trong thùng đặt trên lò xong xuôi

Khâu dự bị đủ rồi bỏ đấy

Vài giờ sau trở lại làm thôi

Lửa tàn nuớc nóng than ôi

Còn chi vật liệu hỏng rồi tiêu ma

oOo

Đã cố gắng xuất gia đầu Phật

Còn mơ màng dục lạc nhân gian

Quay về việc chẳng chu toàn

Công lao mất hết thở than muộn màng

26. Bắt Chước Vua

Xưa hầu cận thấy vua hạnh phước

Cũng mơ màng ao ước như trên

Cách nào hỏi rõ nguời quen

Cứ nên bắt chuớc đừng quên việc này

Nghe chí lý làm ngay chăm chú

Chốn triều đình điệu bộ học thôi

Thấy vua nháy mắt từng hồi

Tên này cũng chợp học đòi liên miên

Vua quái lạ hỏi tên hầu cận

Mắt nhà nguơi lông quặm hay sao

Thưa rằng tôi chẳng bị đâu

Vì chưng bắt chước khuôn đầu ngài thôi

Nghe đến đó vua sôi sục máu

Thật nhà nguơi xấc láo quá nhiều

Lính đâu đánh đủ trăm hèo

Đuổi ra quan ải khỏi đeo trò hề

oOo

 Có một số nhận về Phật phuớc

Chẳng nhập tâm bắt chuớc bề ngoài

Sa vào nẻo trái đuờng sai

Trở về đọa lạc tương lai mịt mờ

Dệt thơ Bongtaduong

KINH BÁCH DỤ (19-22)

19. Ghi Dấu Trên Thuyền Để Tìm Đồ Rơi Xuống Bể

Xưa có kẻ vuợt thuyền bể rộng

Rơi chén vàng nơi bọng nuớc sâu

Be thuyền đánh dấu ngõ hầu

Để làm căn cứ mai sau dễ tìm

Vài tháng tới đi trên sông lạ

Thấy sóng dồn chợt đã nhớ ra

Chén vàng ghi dấu ngày qua

Giờ đây thong thả thôi ta mò tìm

Nguời ta hỏi anh liền đáp mạnh

Ấy chén vàng rơi cạnh mạn be

Tôi đà vạch gỗ đánh ghi

Bây giờ lặn xuống  lấy về cho xong

oOo

Biển đạo pháp mênh mông vô tận

Chớ mơ hồ ngớ ngẩn loanh quanh

Không suy cho tỏ ngọn ngành

Sai ly – đi dặm giống anh khạo khờ

20. Trả Thịt

Xưa vua nọ nghe lời đồn đại

Thiếu anh minh bạc đãi dân hiền

Đùng đùng nổi giận xung thiên

Sai nguời hạ lệnh bắt tên phê bình

Bao mật thám truy tìm đâu thấy

Nghe lời dèm bắt đại nguời dân

Lột da cắt thịt muời cân

Hả lòng thoả mãn cơn sân bời bời

Rồi sau đó có nguời biện hộ

Phạm nhân này sao nỡ tội ư?

Một đời luơng thiện hiền từ

Phải mau trả lại công tư rõ ràng

Vua hối hận thấy rằng oan khuất

Sai quân sang bù đắp chuyện qua

Một trăm cân thịt đậy da

Ngỡ rằng làm thế là ta đã đền

Nguời luơng thiện luôn rên tức tuởi

Vua ngạc nhiên trả bội muời lần

Sao còn khóc lóc thở than

Hơi đâu đáp trả vua tàn ác ngu

Nguời chứng kiến quanh bu tâu lại

Đầu đức vua một cái chặt phăng

Sau rồi đền lại gấp trăm

Nào ai vá đuợc còn han hỏi gì?

oOo

Làm một viêc phải suy cẩn thận

Thực hiện rồi hối hận đâu xong

Lấy gì bù đắp cân đong

Như tên vua đó điên cuồng lại ngu

21. Cầu Con

Xưa có mụ đàn bà sinh nở

Đuợc một thằng muốn có thêm hơn

Lê la thăm hỏi bồn chồn

Ai cho phương pháp sanh dồn thêm trai

Có bà lão công khai nói đuợc

Nhưng giết thằng con truớc tế thần

Chị ta tin thật toan làm

Láng giềng nghe biết chạy ngăn quở rằng:

Sao dại dột nghe xằng lời bậy

Nỡ trói con đang vậy giết à!

Đứa kia đâu đã đẻ ra

Đứa này đã chết quả là u mê

oOo

Nguời khờ khạo tin về tà thuyết

Mù quáng làm chẳng biết đúng sai

Khác nào chúi nhủi bụi gai

Toàn thân cào xuớc chẳng ai thuơng tình

22. Bán Trầm Hương

Xưa có kẻ tìm trầm khổ cực

Bao năm trời mới đuợc một xe

Mang ra chợ ế thảm thê

Băn khoăn trong dạ ê chề tấm thân

Ngó sang thấy hàng than tấp nập

Khách mua vào quần quật đông ham

Vậy ta về đốt hết trầm

Lấy than đem bán chắc ăn hơn mà

Bụng nghĩ vậy về nhà làm hệt

Bao nhiêu trầm đốt hết thành than

Quả nhiên bán chạy rần rần

Nhưng sao giá cả chỉ phần nhỏ thu?

oOo

Thật đáng tiếc nguời tu gắng sức

Bao công lao một phút cạn suy

Vội vàng hấp tấp không trì

Trầm huơng đổi lấy bùn chì chán không?

Dệt thơ Bongtaduong

KINH BÁCH DỤ 15-18

15. Muốn Con Mau Lớn

Xưa vua nọ sinh nàng công chúa

Quá yêu thuơng hơn của hơn vàng

Muốn con lớn gấp xinh xang

Vời luơng y đến hỏi han thuốc thần

Thầy thuốc nói truy tầm rất hiếm

Tận chân trời phải kiếm nhiều năm

Hạ thần dốc sức cam tâm

Đem về thuốc qúy cho nàng lớn ngay

Với điều kiện vua đây phải hứa

Cách ly nàng công chúa thật xa

Thánh hoàng tuyệt đối không qua

Bao giờ có thuồc thần ra dắt về

Vua ưng thuận mọi bề giao uớc

Muời hai năm thấm thoát vèo qua

Ô nàng công chúa kiêu sa

Nhờ phuơng thần duợc con đà lớn xinh

Vua cảm động chí tình trọng thị

Ngợi ca thầy là vị thần thông

Thuởng ban ngọc quý vàng ròng

Con ta nhờ thuốc mà khôn lớn thừa

Nguời trong nuớc cuời vua dại dột

Tính tuổi con mà dốt vậy sao

Lang băm ma mãnh duờng bao

Lừa vua lại đuợc lộc cao tuớc dầy

oOo 

Nguời tu Phật cần hay biết tới

Nuớc thành ao, trăng gọi thủy triều

Hành trì kiên định nuơng theo

Muốn mau khó đạt bao điều viển vông

16. Tưới Mía Bằng Nước Mía

Xưa hai kẻ làm nghề trồng mía

Thi đua nhau bón tỉa giỏi giang

Làm hay được thuởng đàng hoàng

Còn như mía xấu bị ăn phạt trừng

Một nguời nghĩ nếu dùng mía ngọt

Vắt nuớc ra tuới tốt hơn thôi

Nghĩ sao làm vậy than ôi

Mía hư hoại hết đáng đời ngu si

             o0o

Đuờng tu Phật thẳng suy chính lý

Sao cầu kỳ lập dị đui mù

Ra công mất sức nào thu

Như tên tuới mía làm hư cả vồng

17. Vì Nhỏ Mất Lớn

Có một kẻ năm đồng cho muợn

Đợi đã lâu cứ hoãn trả tiền

Tức thì trào giận cơn điên

Tìm nhà con nợ bắt đền lòi ra

Sang đò rộng tốn ba đồng bạc

Nợ vắng nhà đành vác về không

Qua sông  tốn mất ba đồng

Sáu tiền cộng lại nhiều hơn nợ đòi

oOo

Tiếc lợi lộc mỏng vơi một chút

Cố thu về nhọc sức hoài công

Rõ ràng xôi hỏng bỏng không

Đeo mang bần tiện khó hòng bù hao

  

18. Trên Lầu Mài Dao

Xưa có kẻ theo hầu hoàng đế

Thật gian lao thân thể mệt nhoài

Nhà vua tội nghiệp đoái hoài

Lạc đà đã chết thuởng ngay làm quà

Chàng hí hửng lột da từng nhát

Dao thì cùn biết cắt ra sao

Đá mài ở tuốt lầu cao

Leo lên hì hục liếc dao cho rồi

Lại tụt xuống đứng ngồi tiếp tục

Chẳng bao lâu dao lụt lại cùn

Lên lầu mài lại luôn luôn

Năm lần bảy luợt chân run mệt đừ

Chàng lại nghĩ: ta ngu thế hở?

Vác lạc đà lên đó là xong

Tiện mài dao sắc cho thông

Rồi ta cắt thịt một công hai bề

Nguời thấy vậy cuời chê lẩn thẩn

Việc chút mà ngốc xuẩn long đong

Đá mài mang xuống ung dung

Tha hồ cắt xẻ từ trong ra ngoài

oOo

Chuyện tỷ dụ những ai luẩn quẩn

Phạm giới rồi chẳng sám hối mau

Dùng tiền bố thí mong cầu

Dụng công vô số nào đâu đạt thành

Dệt thơ: Bongtaduong