KINH BÁCH DỤ 96-98

96. Giả Mù

Xưa đám thợ lao công khổ sở

Bởi ông vua đày đủ trăm đuờng

Bao người nhuốm bệnh thảm thương

Chết trong oan ức thây vương núi rừng

Có một kẻ nuớc cùng nghĩ kế

Giả mù đui cốt để về nhà

Quả tình nô dịch đuợc tha

Nhiều anh bắt chước toan đà làm theo

Đang bàn tính rủ nhau móc mắt

Có nguời khôn ra mặt can ngăn

Khi mù sẽ khổ gấp trăm

Suốt đời chịu cảnh tối tăm sao đành

oOo

Người cõi tục tham danh háo lợi

Nên dối gian phạm giới không tu

Nội tâm u tối đui mù

Làm sao giải thoát thiên thu luân hồi

97. Cướp Áo Lông Dê

Có hai kẻ đồng hành bất chợt

Cuớp đón đầu trấn lột tư trang

Một anh nhanh nhẹn vội vàng

Núp trong bụi rậm duới tàn cây to

Anh còn lại chần chờ bị tóm

Chiếc áo lông giựt gọn khỏi tay

Bên trong đuờng chỉ áo may

Có vài đồng bạc giấu ngay kỹ càng

Nguời bị nạn xin  van cuờng đạo

Chuộc một đồng lấy áo được không?

Bọn này quát hỏi cuồng ngông

Tiền đâu mà có lại mong chuộc nào

 Tiền tôi giấu trong bâu cổ áo

Đích vàng y đố bảo sai lầm

Đằng kia có thợ kim hoàn

Không tin cứ lại hỏi toan biết liền.

oOo

Tu tập tễnh chưa bền công đức

Làm sao đương ma trược não phiền

Chính mình làm hại bản thân

Thêm gây tổn thất  họa lan sang nguời

98. Ðứa Nhỏ Bắt Rùa

Xưa có trẻ đùa chơi bãi trống

Bắt được rùa ẩn chốn bờ đê

Muốn đem xẻ thịt mang về

Nghĩ không ra việc giết đi kiểu nào

Có người lạ nhìn vào chỉ chước

Cứ đem dìm xuống nước chết thôi

Cả tin nhẹ dạ nghe lời

Rùa kia gặp nuớc xoải bơi thoát nàn

oOo

Tu Phật pháp thuyền tâm sắp cập

Lại nghe lời đường mật cả tin

Ma vương dụ dỗ sắc tình

Chung quy hỏng hết căn lành biến tan

HẾT

Nói 100 bài nhưng Bộ kinh Bách Dụ chỉ có 98 bài thí dụ của Phật nói, do Ngài Pháp Sư Tăng Già Tư Na sao lục trong kinh tạng. Hai thí dụ rốt sau: "Thuốc hay hòa trong đường phèn", "Dùng lá gói thuốc A Dà Ðà" là của Pháp Sư tự soạn, để tổng dụ cho diệu lý đủ trong những thí dụ trên. Một đời thuyết giáo trong bốn mươi chín năm, tùy theo căn cơ chúng sanh sai khác, Ðức Phật nói ra vô lượng Pháp môn không đồng. Khi nói thấp, khi nói cao, từ dễ lần đến khó, đem gần tỉ dụ xa. Chung qui chỉ hướng về một mục đích duy nhất là làm cho chúng sanh tự giác ngộ bản tánh sáng suốt của mình….

99-100 Lời Cuối Quyển

Của nhà biên dịch Pháp Sư Tăng Già Tu Na

Tôi biên dịch bổn kinh Đức Phật

Để ví von chánh pháp mênh mang

Xem qua chẳng mấy nghiệm trang

Nhưng suy nghiệm thấu ẩn tàng thực trung

Như thuốc đắng trộn chung đường ngọt

Khi ăn vào bệnh bớt chóng qua

Lá cây bọc thuốc Dà Đà

Đem về giải độc vỏ mà bỏ đi

Chuyện vui vẻ như bì lá gói

Ở bên trong ý đợi duyên chờ

Gẩm suy thí dụ đừng lơ

Lý màu tâm bệnh tiễu trừ khỏi ngay

_______

Kiểm thảo trọn tập xong ngày 7 tháng 11 Âm Lịch (1958)

Thượng Toạ: Thích Trí Tịnh

Kiểm duyệt số 2598/ XB ngày 17/12/1959

Chuyển dệt thơ: Bóng Tà Dương – Bùi Nghiệp

KINH BÁCH DỤ 91-95

91. Người Nghèo

Xưa có một anh nghèo lam lũ

Trông thấy nguời giầu sụ thảnh thơi

Bao năm dành dụm ít oi

Thì thôi vứt quách cho rồi để chi

Có người biết vội đi can gián

Tiền ít mà nuôi mạng bao năm

Bây giờ chán nản muốn quăng

Đói làm sao sống nhăn răng chết liền

oOo

Hàng tăng chúng Phật duyên giác ngộ

Ít hoặc nhiều cứ cố chuyên chăm

Phân bì so sánh sai lầm

Nản lòng bỏ hết mất tăm còn gì

92. Ðứa Nhỏ Được Đuờng

Xưa thiếu phụ đi đuờng mệt mỏi

Bồng đứa con rã gối dừng chân

Gốc cây ngủ thiếp mơ màng

Để con ngồi đó hành trang vứt bừa

Có một kẻ đi qua thấy thế

Đưa cục đường dụ trẻ ngồi ăn

Bao nhiêu vàng bạc tư trang

Gian phi lột hết tiêu tan gia tài

oOo

Tu cảnh giác chớ hoài sai nhãng

Giữ ngày đêm phải gắng kiên trì

Giặc phiền não đến cướp đi

Mơ màng không biết còn gì công lao

93. Bà Già Đánh Cọp

Có bà lão gốc cây ngồi ngủ

Đang thiu thiu chợt hổ đến vồ

Mắt choàng quýnh chạy vòng vo

Quanh cây cổ thụ tránh cho hổ nhào

Cọp tức tốc nhảy vào chộp hẫng

Chân chẳng dè vướng cháng ba cây

Rút ra kẹt cứng không lay

Bà già ghì chặt hai tay giữ nhàu

Cọp vùng vẫy sao đâu gỡ đuợc

Có một nguời cất bước lại gần

Bà kia thuơng lượng  ân cần

Cùng nhau đánh cọp chia phần thịt chung

Nguời nọ nghĩ bất ưng có lộc

Đã nhận lời đánh cọp hòng chia

Thú – nguời quần thảo tư bề

Bà già mưu mẹo chạy đi thoát nàn

Biết trúng kế thở than đã muộn

Đành cố theo đánh lộn thú rừng

Hỡi ơi sức kiệt lực cùng

Không lâu phải chết não nùng mang theo

oOo

Phải tỉnh táo giao kèo cam kết

Cùng hợp đồng chia chác phần ăn

Mưu sâu tính toán bẫy giăng

Sa vào gánh họa tàn thân khốn cùng

94. Hiểu Lầm

Xưa có cặp gái trai phóng đãng

Đợi anh chồng đi vắng ngoại tình

Đang ân ái bất thình lình

Chồng về phát hiện vợ mình gian dâm

Rất giận dữ lăm lăm kiếm báu

Đứng cửa ngoài đợi tẩu thoát đi

Nhân tình dặn trốn hiểm nguy

Nhớ theo đường lối “Ma ni” chạy về(*)

Nghe cứ tưởng phải bê báu ngọc

Chạy loanh quanh tìm bọc trân châu

Anh chồng vung kiếm bay đầu

Xác quy địa phủ hồn chầu Diêm vương

oOo

Lý trung đạo hai đuờng tu hậu

Chớ hiểu lầm không thấu lối đi

Ma vô thường hại tức thì

Đều do luẩn quẩn sông mê chìm thuyền

(*) Nguyên lai ở Ấn Độ đối với hai chữ "Ma ni" có nhiều ý nghĩa: 1) là rạch nước, 2) là ngọc bảo châu, cô bảo với tình nhân ấy là muốn thoát hãy theo rạch nước mà ra.

95. Hai Con Hạc

Có đôi hạc sống cùng chung ổ

Đến mùa thu trái đỏ chín cây

Tha vào trong tổ tràn đầy

Làm kho  tích trữ những ngày mùa đông

Trời hanh nực trái phồng xẹp xuống

Con trống về trách mắng vợ nhà

Ở không lén lút ăn quà

Nên vơi một nửa rõ là vô duyên

Con Hạc mái tự nhiên oan ức

Cố phân trần sau trước cho nghe

Thằng chồng cố chấp u mê

Mổ con mái chết phu thê chia lìa

Mấy ngày tới lê thê mưa  mãi

Nuớc ngấm vào quả lại phồng lên

Lúc này mới rõ trắng đen

Giết lầm con vợ khóc rên muộn màng

oOo

Tham danh lợi trần gian chung chạ

Ý không kiên nổi dạ nghi ngờ

Gây nên hậu quả vô bờ

Ăn năn không kịp sa cơ tội tình

Dệt thơ: Bóg Tà Dương