Thu dạ khách cảm (II) – Nguyễn Trãi

秋夜客感

西風撼樹響錚錚，
搖落聲悲久客情。
黃葉滿庭秋過半，
青燈和雨夜三更。
病多骨瘦眠應少，
官冷身閒夢亦清。
一念息來千念息，
雞虫自此了相爭

阮廌

PHIÊN ÂM

Tây phong hám thụ hưởng tranh tranh,
Diêu lạc thanh bi cửu khách tình.
Hoàng diệp mãn đình thu quá bán,
Thanh đăng hòa vũ dạ tam canh.
Bệnh đa cốt sấu miên ưng thiểu,
Quan lãnh thân nhàn mộng diệc thanh.
Nhất niệm tức lai thiên niệm tức,
Kê trùng tự thử liễu tương tranh

DỊCH NGHĨA:

Cảm xúc đêm thu ở đất khách (II)

Gió tây lay động cây cối nghe tiếng rì rào
Tiếng buồn khiến đau lòng khách tha phương lâu ngày
Lá vàng rụng đầy sân, quá nửa mùa thu đã sang
Ánh đèn xanh hòa trong tiếng mưa đã ba canh
Bệnh nhiều, xương gầy nên mất ngủ

Rảnh việc quan, nhàn rỗi nên mộng cũng nhẹ nhàng
Dứt được một niềm suy tư, hẳn nghìn mối khác cũng dứt
Gà và sâu từ nay thôi chớ tranh nhau nữa.

Chú thích:

- Tranh tranh: Ức Trai Thi Tập (theo Dương Bá Cung ?) ghi là "đề tranh", có thể không thích hợp.

- Kê trùng: Gà và sâu. Do tích "Kê trùng đắc thất" trong bài Hành Phược kê của Đỗ Phủ, với câu Kê trùng đắc thất vô liễu thời. Ý nói gà ăn sâu, người lại ăn gà, chẳng bao giờ hết vòng luẩn quẩn.

Dịch thơ: (Nguyễn Hữu Thăng dịch)

Gió tây xao xác lá rì rào

Nghe tiếng buồn buồn khách chạnh đau

Thu tím sân vườn đầy lá rụng

Đèn xanh mưa móc lạnh canh thâu

Bệnh nhiều gầy guộc thêm trăn trở

Quan rỗi mộng mơ chẳng trĩu sầu

Hết mối tơ vò ngàn nỗi dứt

Gà sâu nay chớ diễn tranh nhau.

LY KHÁCH ĐÊM THU 2 (Phóng dệt: Bongtaduong)

Phương đoài gió động tiếng lao xao

Đau đáu tha hương dạ xót bào

Lá úa thu về tơi tả rụng

Đèn mờ đêm xuống hắt hiu chao

Xương gầy mất ngủ đâm suy quẩn

Việc rảnh thừa mơ cứ mộng trào

Ước cắt trầm tư ngàn mối cởi

Tương tàn trù dập ích chi đâu!