THƠ ĐƯỜNG… TRẠNG

TRẠNG THẦN: MẠC ĐĨNH CHI

Ngoại giao khéo léo bậc nhân hiền

Uốn lưỡi hùng hồn trí tuệ uyên

Sứ giả nhà Nam dương khí phách

Triều quan đất Bắc nhụt uy quyền

Thư hùng thi phú vinh danh Việt

Ứng đối văn bài khuất phục Nguyên

Ngưỡng mộ vua Tàu phong tước vị (*)

Vang danh lưỡng quốc bất hư truyền

Bongtaduong

(*) Mạc Đĩnh Chi được vua nhà Nguyên phong tặng là Lưỡng quốc Trạng nguyên.

TRẠNG LƯỜNG: LƯƠNG THẾ VINH

Đệ nhất thiên tài toán pháp thông

Chu Hy ngưỡng mộ bái thần đồng

Cân voi thách đố ôi xoàng xĩnh

Vớt bưởi tầm phào ấydễ không

Bát bộ phường chèo ca thoải mái

Thập phân bàn tính gảy yên lòng

Văn chương , Phật pháp cùng thi phú

Tuyệt đỉnh nhà Nam rạng giống dòng

Bongtaduong

TRẠNG NHI: NGUYỄN HIỀN

Đầu còn để chòm tuổi mười hai

Đệ nhất bia vàng tạc hậu lai

Thử trí sứ Tàu tâm phục mãi

Yên tâm vua Việt xuýt xoa hoài

Cầm quân bờ cõi ngăn xâm lấn

Xây dựng đường đê chống lũ mài

“Thập nhị tuế khôi khai lưỡng quốc,

 Vạn niên thiên sử lập tam tài” (*)

Bongtaduong

(*) Ngày 14 tháng 8 năm Bính Tý, trạng nguyên Nguyễn Hiền lâm bệnh nặng và qua đời, hưởng thế 21 tuổi. Nhà vua thương tiếc truy phong ông là “Đại vương thành hoàng” và tôn làm thần ở 32 nơi, trong đó có đình Lại Đà ở xã Đông Hội - huyện Đông Anh, Hà Nội.

Hiện nay, tại đền thờ trạng nguyên Nguyễn Hiền ở quê hương ông, thôn Dương A (Nam Thắng, Nam Trực, Nam Định) còn giữ được nhiều bài vị, sắc phong, câu đối, đại tự, đặc biệt bảo tồn được cuốn Ngọc phả nói về sự nghiệp của ông, trong đó có câu ca ngợi tài năng của Nguyễn Hiền như sau:

“Thập nhị tuế khôi khai lưỡng quốc, Vạn niên thiên tuế lập tam tài”

Tạm dịch là: “Mười hai tuổi khai khoa hai nước Nghìn năm ghi mãi chữ tam tài”.

TRẠNG TẾU: CỐNG QUỲNH

Chẳng đỗ trạng gì chỉ giải nguyên

Mà danh tiếu ngạo bất hư truyền

Chổng mông nín ị đùa Lê độn

Vạch khố văng tè bỡn Bắc xuyên

Quan hoạn vò đầu long óc hận

Dân gian toét miệng rỉ tai chuyền

Bao nhiêu giai thoại còn lưu ký

Cắc cớ thông minh nổi khắp miền

Bongtaduong